Dưới góc nhìn sở hữu trí tuệ Ngành sản xuất hàng tiêu dùng thời gian qua luôn “nóng ran” bởi hàng loạt vụ kêu cứu, khiếu nại, tố cáo dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, cạnh tranh không lành mạnh, thậm chí có dấu hiệu “thủ đoạn”… và điển hình tiêu biểu thời gian gần đây là vụ việc tranh chấp giữa ông Lâm An Dậu- Chủ tịch HĐQT công ty CP giấy Vĩnh Tiến và công ty TNHH Văn phòng phẩm…
Dưới góc nhìn sở hữu trí tuệ
Ngành sản xuất hàng tiêu dùng thời gian qua luôn “nóng ran” bởi hàng loạt vụ kêu cứu, khiếu nại, tố cáo dấu hiệu xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, cạnh tranh không lành mạnh, thậm chí có dấu hiệu “thủ đoạn”… và điển hình tiêu biểu thời gian gần đây là vụ việc tranh chấp giữa ông Lâm An Dậu- Chủ tịch HĐQT công ty CP giấy Vĩnh Tiến và công ty TNHH Văn phòng phẩm Tie Miền Bắc về sản phẩm giấy vở viết có in logo “ T con nai” và chữ “ Vĩnh Tiến” có hành vi xâm phạm quyền SHTT.
Nhìn về phia sự việc này, có thể thấy, nếu hai bên khởi kiện ra tòa để bảo đảm quyền lợi của mình, rất có thể phải xem xét đên nhiều vụ kiện đồng thời cả về dân sự lẫn kinh tế liên quan đến tranh chấp giữa hai bên và hợp đồng đã được ký kết. Tuy nhiên, nội dung bài viết này chỉ là ý kiến của đại diện Luật sư NewVision Law xem xét vụ tranh chấp trên dưới góc độ sở hữu trí tuệ- các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ mà ở đây cụ thể là nhãn hiệu giữa hai bên kể trên.
Tóm tắt vụ việc:
Ngày 6.10.2016, Công ty cổ phần Giấy Vĩnh Tiến (gọi tắt là Giấy Vĩnh Tiến) có phát hành văn bản số 02/CV-VT-2016 và đăng tin tại địa chỉ trang web http://www.vinhtienpaper.com.vn/tin-tuc/thong-bao-thuong-hieu-151.html, với nội dung cho rằng Công ty TNHH Văn phòng phẩm TIE Miền Bắc (gọi tắt là Công ty TIE Miền Bắc) đã xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của Công ty Giấy Vĩnh Tiến.
Tiếp theo đó, Công ty Giấy Vĩnh Tiến đã gửi văn bản số 03/CV-VT-2016 ngày 7/10/2016 cho Công ty TIE Miền Bắc mà tiền thân là Công ty TNHH Vĩnh Tiến – TIE thông báo chấm dứt Hợp đồng cho phép sử dụng thương hiệu (có thu phí) số 05/2014/HĐT-VTTIE ký ngày 23.9.2014 giữa Công ty Giấy Vĩnh Tiến và Công ty Vĩnh Tiến TIE.
Ông Lâm An Dậu đứng trên tư cách cá nhân đã lập và ký phát hành văn bản (không ghi ngày, tháng 10.2016) có nội dung cho rằng Công ty TIE Miền Bắc đã vi phạm Hợp đồng thương hiệu nên Công ty Giấy Vĩnh Tiến đã chấm dứt hợp đồng và khẳng định việc Công ty TIE Miền Bắc sử dụng nhãn hiệu “Vĩnh Tiến” gắn lên sản phẩm là vi phạm quyền sở hữu về nhãn hiệu.
Ông Lâm An Dậu có ủy quyền cho Chi nhánh Công ty cổ phần Sở hữu công nghiệp INVESTIP thay mặt ông gửi cho Công ty TIE Miền Bắc văn bản số 492/2016/CV-KC ngày 11.10.2016 do chính Công ty INVESTIP chấp hành. Nội dung văn bản cho rằng Công ty TIE Miền Bắc đã xâm phạm quyền sở hữu về nhãn hiệu “Vĩnh Tiến”, kèm văn bản là 2 bản kết luận giám định số NH380-16YC/KLGĐ và NH381-16YC/KLGĐ cùng ngày 28.9.2016 của Viện Khoa học sở hữu trí tuệ.
Một trong những dấu hiệu xâm phạm nhãn hiệu mà ông Lâm An Dậu nhắc tới
Báo cáo kiểm nghiệm dấu hiệu xâm phạm mà ông Lâm An Dậu nhắc tới.
Một số ý kiến bình luận:
Xem xét đến hành vi của Công ty Tie Miền Bắc sử dụng nhãn hiệu có xâm phạm quyền sở hữu nhãn hiệu của ông lâm An Dậu- chủ sở hữu nhãn hiệu và công ty Giấy Vĩnh Tiến hay không, cần xét đến hợp đồng chuyển quyền sử dụng nhãn hiệu giữa hai bên có hay không còn hiệu lực. Cũng như xét đến các dấu hiệu, chứng cứ đi kèm. Cụ thể như sau:
- Thứ nhất, nếu hợp đồng giữa hai công ty vẫn còn hiệu lực, theo lập luận của Công ty Tie Miền Bắc, thì rõ rang hành vi sử dụng nhãn hiệu Vĩnh Tiến cho sản phẩm của công ty này là dung theo quy định của pháp luật.
- Ngược lại,theo như lập luận của ông Dậu- nếu hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu giữa hai bên đã chấm dứt do một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng thì hành vi sử dụng nhãn hiệu Vĩnh Tiến của công ty Tie Miền Bắc là trái với quy định của pháp luật.
Tóm lại, để xem xét rốt cuộc là Tie có hay không có hành vi xâm phạm quyền SHTT, ta cần xét đến hợp đồng giữa hai bên.
Nội dung hợp đồng chuyển quyền sử dụng nhãn hiệu gây tranh cãi giữa hai bên.
Đại diện Cty CP Tie dẫn Khoản 4 Điều IX, rằng: Việc chấm dứt HĐ chỉ có thể được Giấy Vĩnh Tiến thực hiện khi Tie Miền Bắc vi phạm điều khoản thanh toán và đã được Giấy Vĩnh Tiến nhắc nhở bằng văn bản liên tục 3 lần mà Tie không thực hiện… Và thực tế, Giấy Vĩnh Tiến chỉ 1 lần gửi công văn (số 06 ngày 8/6/2015) cho Tie Miền Bắc (không đề cập đến việc thanh toán) để đề nghị chấm dứt HĐ thương hiệu, nhưng Tie Miền Bắc đã phản hồi không đồng ý. Từ đó, Cty CP Tie cho rằng HĐ thương hiệu vẫn còn nguyên hiệu lực.
Phía ông Lâm An Dậu thì lại căn cứ vào Khoản 2 Điều IX. Theo bà Nguyễn Thị Trang, đại diện được ủy quyền của ông Lâm An Dậu, việc Tie Miền Bắc copy hình “con nai nhí” và gắn thêm chữ T tạo thành logo “T-hình con nai” là hành vi nhái nhãn hiệu, vi phạm điều khoản đã cam kết trong HĐ này, ở Khoản 2, Điều IX. Từ đó, Giấy Vĩnh Tiến có căn cứ để ra thông báo chấm dứt HĐ rồi chuyển nhượng cho ông Lâm An Dậu, sau đó ông Dậu nhận chuyển nhượng hợp pháp, đủ cơ sở để kêu cứu và tố cáo.
Các bên đều tin vào “cái lý” của mình, nhưng lập luận của họ cũng đặt ra rất nhiều băn khoăn: Việc Tie Miền Bắc sử dụng “Con nai nhí” không có trong HĐ thương hiệu có vi phạm cam kết? Giả sử Tie Miền Bắc vi phạm cam kết thì HĐ trên có thể được chấm dứt và thanh lý theo Khoản 2 hay vẫn bị Khoản 4 phủ định? Nếu Khoản 4 phủ định Khoản 2, thì các Khoản 1, 3, 5 (có nội dung “Hết hiệu lực mà hai bên không tiến hành gia hạn”, “một trong hai bên bị giải thể, phá sản…” – PV) có bị Khoản 4 làm cho không có giá trị hay không? Và nếu cứ chiếu theo Điều IX mà Khoản 4 như là “vô địch”, họ sẽ tranh cãi tới bao giờ?
Có thể các bên không lưu tâm, tại Khoản 1 Điều VII của HĐ trên về “Luật áp dụng và giải quyết tranh chấp”, hai bên đã thống nhất: “Nếu có bất đồng trong quá trình thực hiện HĐ này thì được hai bên giải quyết thông qua thương lượng. Nếu không thương lượng được thì hai bên có thể yêu cầu tòa án có thẩm quyền giải quyết, quyết định có hiệu lực của tòa án là quyền định cuối cùng…” Có nghĩa Giấy Vĩnh Tiến và Tie Miền Bắc có thể đang không tôn trọng các điều khoản đã ký.
Có thể thấy, hợp đồng được ký kết giưa hai bên là hợp đồng không độc quyền theo điều 143 Luật SHTT,
Điều 143. Các dạng hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp
- Hợp đồng không độc quyền là hợp đồng mà theo đó trong phạm vi và thời hạn chuyển giao quyền sử dụng, bên chuyển quyền vẫn có quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp, quyền ký kết hợp đồng sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp không độc quyền với người khác;
Và nội dung hợp đồng cũng phần nào phù hợp với quy định tại khoản 1 điều 144 Luật SHTT.
Tuy nhiên, điểm thiếu xót của hợp đồng kể trên là không đề cập đến logo “ chữ T và hình con nai’ gọi là “ T con nai” mà ông Dậu đề cập đến.Mà chỉ đề cập đến vấn đề chuyển quyền sử dụng nhãn hiệu Vĩnh Tiến. Như vậy, theo quy định của Luật SHTT tại khoản 2 điều 129 Về hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý : “2. Mọi hành vi sử dụng chỉ dẫn thương mại trùng hoặc tương tự với tên thương mại của người khác đã được sử dụng trước cho cùng loại sản phẩm, dịch vụ hoặc cho sản phẩm, dịch vụ tương tự, gây nhầm lẫn về chủ thể kinh doanh, cơ sở kinh doanh, hoạt động kinh doanh dưới tên thương mại đó đều bị coi là xâm phạm quyền đối với tên thương mại.” và Điều 130. Hành vi cạnh tranh không lành mạnh, Luật SHTT
- Các hành vi sau đây bị coi là hành vi cạnh tranh không lành mạnh:
- a) Sử dụng chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn về chủ thể kinh doanh, hoạt động kinh doanh, nguồn gốc thương mại của hàng hoá, dịch vụ;”
Công ty Tie Miền Bắc đã vi phạm quy định về hành vi xâm phạm đến quyền SHTT đối với nhãn hiệu do ông Dậu làm chủ sở hữu. Và ông Dậu cũng như công ty Giấy Vĩnh Tiến hoàn toàn có thể yêu cầu công ty Tie Miền Bắc dừng hành vi xâm phạm này lại.
Tuy nhiên, có một vấn đề khác xảy ra đó là, chúng ta không thể biết nhãn hiệu mà ông Dậu làm chủ sở hữu đã được đăng ký đối với Cục SHTT là nhãn hiệu gồm chữ “ Vĩnh Tiến đi kèm hình con nai” hay đăng ký bảo hộ riêng lẻ hai nhãn hiệu là “ Vĩnh Tiến” và logo hình con nai. Nếu theo trường hợp thứ nhất, bảo hộ chung đối với hai nhãn hiệu thì hành vi của công ty Tie Miền Bắc hoàn toàn là xâm phạm quyền SHTT. Ngược lại, nếu theo trường hợp thứ hai, bảo hộ riêng ẻ cho Logo hình con nai thì nhãn hiệu “ T con nai” mà công ty Tie Miền Bắc dùng chưa chắc đã được coi là hành vi xâm phạm quyền SHTT, mà còn cần xem xét đến nhiều yếu tố khác.
Tóm lại, Trong vụ việc tranh chấp giữa hai bên về nhãn hiệu Vĩnh Tiến và “ T con nai”, còn rất nhiều điểm cần làm sáng tỏ. Vì lập luận của hai bên đưa ra đều chưa thực sự thuyết phục và hợp đồng chuyển quyền sử dụng đối tượng sở hữu công nghiệp giữa hai bên cũng chưa thật sự rành mạch, rõ ràng. Ý kiến trên đây có thể chưa thật sự chính xác do nguồn thông tin mà Luật sư nắm bắt được không trực tiếp và còn hạn chế. Đây chỉ là một phần ý kiến của Luật sư dưới góc nhìn sở hữu trí tuệ để giải quyết vụ việc này. Nếu hai bên đưa vụ việc ra tranh chấp tại tòa án, cần cung cấp nhiều chứng cứ chứng minh rõ ràng hơn nữa để bảo vệ thật tốt quyền lợi của mình.