Ý kiến Luật sư Tuấn về vụ việc: HĐXX Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã tuyên “ nhầm” mức án đối với bị cáo Doãn Trung Dũng- kẻ sát hại bốn bà cháu ở Uông Bí ( Quảng Ninh) ! 1. Tóm tắt vụ việc: Liên quan đến vụ việc gây xôn xao dư luận thời gian gần đây, đó là vụ việc bốn bà cháu bị sát hại ở thành phố Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh), ngày 16/12/2016, TAND tỉnh Quảng…
Ý kiến Luật sư Tuấn về vụ việc: HĐXX Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã tuyên “ nhầm” mức án đối với bị cáo Doãn Trung Dũng- kẻ sát hại bốn bà cháu ở Uông Bí ( Quảng Ninh) !
1. Tóm tắt vụ việc:
Liên quan đến vụ việc gây xôn xao dư luận thời gian gần đây, đó là vụ việc bốn bà cháu bị sát hại ở thành phố Uông Bí (tỉnh Quảng Ninh), ngày 16/12/2016, TAND tỉnh Quảng Ninh đã đưa ra xét xử công khai nghi can Doãn Trung Dũng – người đã trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội trên (45 tuổi, ở phường Trưng Vương, TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) về tội giết người và cướp tài sản theo Điều 93 và Điều 133 Bộ Luật Hình sự (“BLHS”) năm 1999. TAND tỉnh Quảng Ninh cũng đã tuyên án Doãn Trung Dũng tử hình tội giết người, tử hình tội cướp tài sản. Tổng hình phạt đối với Doãn Trung Dũng là tử hình.
Tuy nhiên, việc Tòa tuyên án Doãn Trung Dũng thêm hình phạt tử hình cho tội danh “Cướp tài sản” đã dẫn đến nhiều tranh luận. Bởi, theo Nghị quyết 144 của Quốc hội và Công văn số 276 của TAND Tối cao liên quan đến việc áp dụng một số quy định có lợi cho người phạm tội theo tinh thần BLHS 2015 thì tội Cướp tài sản không còn mức án tử hình.
Giải thích về việc này, ông Hoàng Văn Tiền – Chánh án TAND tỉnh Quảng Ninh cho biết, bị cáo Doãn Trung Dũng chịu mức án tử hình về tội danh cướp tài sản là do chủ tọa phiên tòa đọc nhầm.
Thế nhưng vấn đề đặt ra ở đây là nhiều người dân thắc mắc rằng, nếu Chủ tọa trong phiên xét xử đọc nhầm thì có cần phải mở phiên tòa tuyên án lại hay khôn/g ? TAND tỉnh Quảng Ninh sẽ công bố bản án chính xác như thế nào, và xử lý, giải quyết hậu quả của việc tuyên án nhầm ra sao ?
2. Ý kiến của Luật sư Nguyễn Văn Tuấn:
Dưới góc nhìn của một luật sư, chuyên gia pháp lý, Luật sư Tuấn – Giám đốc Công ty Luật NewVision có quan điểm như sau:
Việc Hội đồng xét xử (“HĐXX”) TAND tỉnh Quảng Ninh tuyên phạt bị cáo Doãn Trung Dũng tử hình về tội Cướp tài sản theo khoản 4 Điều 133 BLHS 1999 là trái với Nghị quyết số 144 ngày 29/6/2016 của Quốc hội và Hướng dẫn số 276 ngày 13/9/2016 của TAND Tối cao (hướng dẫn áp dụng một số quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS 2015). Theo các văn bản pháp luật này thì tội Cướp tài sản đã được bỏ hình phạt tử hình.
Thông thường khi xảy ra nhầm lẫn trong quá trình xét xử thì phải xem là lỗi đánh máy hay là lỗi vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Tuy nhiên, trong trường hợp này cần xem xét cụ thể đây có được coi là lỗi đánh máy thông thường hay vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng (căn cứ định tội danh sai) ?
Ngoài ra, ta có thể xem xét thêm bản cáo trạng của VKS để làm căn cứ bổ sung.
Nếu bản cáo trạng, khởi tố, truy tố bị can về từng hành vi trong một vụ án, nhưng vì trong quá trình đánh máy người ta gõ sai, chưa kịp xóa, trường hợp này chỉ cần một văn bản đính chính. Lỗi đánh máy xảy ra với văn bản nghị án, cáo trạng và phần nhận xét của Cơ quan Tòa án. Như vậy, HĐXX chỉ cần ra văn bản đính chính kết quả phiên tòa mà không cần tiến hành xét xử lại.
Tuy nhiên, nếu sai trong phần nhận thấy của HĐXX, chỉ có một hành vi bị truy tố về mặt tội danh nhưng khi đưa ra quyết định lại nhận định luôn cả hai hành vi. Lúc này phải xét đến do lỗi cố ý hay vô ý.
Nếu là lỗi vô ý thì nó vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, phạm vi xét xử phải hủy bản án và xét xử lại. Nếu là lỗi cố ý sẽ vi phạm hành vi cố ý ra bản án trái pháp luật. Để xác định là lỗi vô ý hay cố ý thì phải tiến hành điều tra cụ thể.
Mặt khác, có thể phải xét lại bản án và biên bản nghị án có giống nhau hay không. Nếu biên bản nghị án chỉ có một tội danh chịu mức án tử hình, nhưng bản án lại tuyên tử hình hai lần đối với hai tội danh thì có thể trình bày là nhầm lẫn, mệt mỏi. Lỗi này về mặt quản lý hành chính có thể xử lý kiểm điểm. Nhưng nếu trong biên bản nghị án cũng ghi hai tội danh, hai án tử hình thì phải xét đến trách nhiệm liên đới của các hội thẩm như thế nào.
Bởi lẽ có thể thẩm phán bị mệt mỏi trong quá trình xử án nhưng không đồng nghĩa với việc hai hội thẩm còn lại kia cũng mệt mỏi vì hai người này cũng ký tên trong biên bản nghị án. Đây cũng là một trong những vai trò của hội thẩm trong HĐXX.
Đây cũng là một bài học kinh nghiệm cho các vị thẩm phán và/ hoặc hội thẩm nhân dân trong cương vị là thành viên trong Hội đồng xét xử về sau khi xét xử.
