(Thanh tra) – Tình huống: Ngày 6/3/20008, tại Văn bản số 39/CV-UB, UBND xã Văn Môn (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) kết luận lãnh đạo thôn Quan Độ nhiệm kỳ 2004 – 2007 đã bán đất cho 55 hộ dân, thu hơn 5,1 tỷ đồng, trong đó cấp và bán đất trái thẩm quyền cho 19 hộ, thu hơn 524 triệu đồng. Trong số tiền hơn 5,1 tỷ đồng thu được từ bán đất, thôn đã chi 4 tỷ 875 triệu đồng (làm tròn…
(Thanh tra) – Tình huống:
Ngày 6/3/20008, tại Văn bản số 39/CV-UB, UBND xã Văn Môn (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) kết luận lãnh đạo thôn Quan Độ nhiệm kỳ 2004 – 2007 đã bán đất cho 55 hộ dân, thu hơn 5,1 tỷ đồng, trong đó cấp và bán đất trái thẩm quyền cho 19 hộ, thu hơn 524 triệu đồng. Trong số tiền hơn 5,1 tỷ đồng thu được từ bán đất, thôn đã chi 4 tỷ 875 triệu đồng (làm tròn số) “xây mới và sửa chữa 12 hạng mục công trình lớn nhỏ khác nhau như đình, chùa, giao thông nông thôn đường nội đồng, cứng hóa kênh mương, trường học, công trình nước sạch…”. Về các sai phạm của thôn trong quản lý tài chính đầu tư xây dựng, UBND xã nhận thấy “các chứng từ kế toán kể cả thu và chi hầu hết không có chữ ký của thủ quỹ và chủ tài khoản. Không có ngày tháng của người nhận tiền. Chứng từ chi không có bút tích phê duyệt số tiền chi cụ thể của chủ tài khoản và chữ ký khống vào giấy đề nghị xin chi. Các chứng từ gốc đều là giấy viết tay đơn thuần không phản ánh đầy đủ thông tin trên một chứng từ gốc. 100% các nghiệp vụ kinh tế phát sinh từ 100.000 đồng trở lên không có hóa đơn bán hàng hoặc hóa đơn GTGT… Các công trình xây dựng cơ bản, sửa chữa lớn hầu hết không có dự toán thiết kế, không có hợp đồng kinh tế…”. Ngay sau khi có kết luận của UBND xã, người dân đã gửi đơn đến Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Bắc Ninh, đề nghị xử lý hình sự những người sai phạm; tiếp đó, họ được Công an tỉnh cho biết: Ngày 26/5/2008, ông Nghiêm Xuân Luyến, Trưởng thôn Quan Độ nhiệm kỳ 2004 – 2007 đã buộc phải nộp cho CSĐT tỉnh Bắc Ninh 180 triệu đồng… Nhưng, đến nay, vụ án vẫn chưa được khởi tố.
Những sự việc nêu trên cần được hiểu như thế nào dưới góc độ pháp lý?
Luật sư trả lời
1. Theo UBND xã, trong 55 hộ dân được thôn bán đất, “có 19 hộ được cấp và bán đất trái thẩm quyền”. Nhưng, thôn không phải là một cấp chính quyền, không có thẩm quyền “bán đất”, nên việc lãnh đạo thôn Quan Độ “bán đất” cho tất cả các hộ dân đó đều trái pháp luật. Kết luận của UBND xã có thể làm cho người dân hiểu sai bản chất sự việc: Chỉ có 19 trong số 55 hộ dân được thôn bán đất “trái thẩm quyền”; còn 36 trường hợp kia đều… đúng (!)
2. Kết luận của UBND xã về các sai phạm của thôn Quan Độ trong quản lý tài chính cho thấy lãnh đạo thôn đã có hành vi “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế”. Tuy nhiên, hành vi đó đã “gây hậu quả nghiêm trọng” đến mức cần xử lý hình sự những người vi phạm chưa thì còn tùy thuộc vào kết luận điều tra của cơ quan Công an tỉnh Bắc Ninh. Ngoài ra, việc ông Trưởng thôn nhiệm kỳ 2004 – 2007 buộc phải nộp cho CSĐT 180 triệu đồng (là vật chứng có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội) cần được cơ quan tiến hành tố tụng kết luận rõ ràng, minh bạch.
3. Theo khoản 2, Điều 103 Bộ Luật Tố tụng Hình sự: “Trong thời hạn hai mươi ngày, kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra trong phạm vi trách nhiệm của mình, phải kiểm tra, xác minh nguồn tin và quyết định việc khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Trong trường hợp sự việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn để giải quyết tố giác và tin báo có thể dài hơn, nhưng không quá hai tháng”.
Theo diễn biến nêu trên: Khi có kết luận của UBND xã (tháng 3/2008), nhiều người dân ở thôn Quan Độ đã gửi đơn đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh, đề nghị xem xét, xử lý hình sự vụ việc tiêu cực này. Từ đó đến nay đã 4 tháng nhưng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh không ra được một trong hai quyết định: Quyết định khởi tố hoặc Quyết định không khởi tố vụ án hình sự, là chưa phù hợp với quy định của pháp luật.
4. Cuối cùng, những tiêu cực trong quản lý đất đai, tài chính diễn ra ở thôn Quan Độ trong nhiệm kỳ 2004 – 2007 thể hiện chính quyền xã Văn Môn buông lỏng quản lý trong việc thực hiện các quy định của Nhà nước (Nghị định số 24/1999/NĐ-CP ngày 16/4/1999 ban hành Quy chế tổ chức huy động, quản lý và sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện của nhân dân để xây dựng cơ sở hạ tầng của các xã, thị trấn; Nghị định số 79/2003/NĐ-CP ngày 7/7/2003 và gần đây nhất là Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn có hiệu lực từ 1/7/2007).
>> Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 8698
